Kế hoạch khai triển bí mật hoả tiễn hạt nhân và hàng chục ngàn bộ đội Liên Xô đến Cuba cách đây 56 năm vẫn được coi là một trong những chiến dịch quân sự sạch nhất trong lịch sử nước Nga, theo RBTH.
Trong lịch sử, kế hoạch này vẫn được biết đến với sự kiện tạo nên Khủng hoảng hoả tiễn Cuba và thường được xem là phút giây mà Chiến tranh Lạnh tiến gần nhất đến một cuộc xung đột hạt nhân.
Lên kế hoạch
Năm 1962, Chiến tranh Lạnh nổ ra đã khiến tình hình thế giới trở nên găng và Liên Xô bị đe dọa bởi Mỹ, nhà nước có nhiều vũ khí hạt nhân hơn hẳn. Người Mỹ có 6.000 đầu đạn có khả năng nhắm đích vào lãnh thổ Liên Xô, trong khi Moscow ở phía trái lại chỉ có 300 đầu đạn.
Điện Kremlin cảm thấy bản thân có thể bị tổn thương bất kỳ lúc nào từ tên lửa hạt nhân mà Mỹ đặt ở Tây Đức, Hà Lan và Bỉ. Nhưng thậm chí còn nguy hiểm hơn là các tên lửa được đặt ở Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 1961, giúp phương Tây có thể tiến công Moscow chớp nhoáng chỉ trong 10 phút. Nếu chiến tranh nổ ra, Liên Xô sẽ không có thời gian để phản công.
Tại thời khắc này, Moscow bắt đầu tìm đến sự cộng tác từ người anh em Cuba, quốc gia xã hội chủ nghĩa do lãnh tụ Fidel Castro đứng đầu. Sau khi Havana quốc hữu hóa tuốt tuột tài sản của người Mỹ, Washington đã áp đặt lệnh cấm vận kinh tế.
cộng tác với Liên Xô là cách tốt nhất để Cuba có thể chiến đấu lại sức ép dồn nén từ bên ngoài và nhận được nguồn viện trợ lương thực, nhiên liệu và khí giới như máy bay, xe tăng.
Trong lúc quan hệ giữa Cuba và Mỹ găng, Moscow thuyết phục lãnh đạo Fidel Castro rằng chỉ có khí giới hạt nhân mới có thể buộc Tổng thống John Kennedy đối xử với người dân Cuba một cách bình đẳng. Do đó, nhà lãnh đạo Cuba đồng ý triển khai các tên lửa của Liên Xô trên lãnh thổ của mình.
Rủi ro khó lường
Nguyên soái Ivan Bagramyan.
Mỹ luôn theo dõi kỹ càng mọi chuyến hàng đến Cuba, đó là lý do tại sao Liên Xô phải chuyên chở hoả tiễn trong bí ẩn. nguyên suý Ivan Bagramyan đã lên kế hoạch cho một chiến dịch bí hiểm, mã hiệu là "Anadyr" (một thị thành ở miền Bắc nước Nga). Tên mã này được cho là dễ gây lầm lẫn cho tình báo Mỹ.
Những người lính dự được cung cấp giày, ván trượt và được thông báo rằng họ sẽ đến Chukhotka. Trong khi đó các tên lửa hạt nhân được ngụy trang như những thiết bị nông nghiệp. Chỉ có một số rất ít quan chức Liên Xô hàng đầu mới biết mục đích đích thực của sứ mạng này.
Người trước hết bay tới Cuba là các sĩ quan quân đội chịu bổn phận lắp ráp các hệ thống tên lửa. Tuy nhiên, các chuyến đi tiếp theo nhằm mang 50.000 quân nhân khác tới quốc gia Nam Mỹ lại không phải một điều dễ dàng.
Các con tàu chở lính đã xuất hành hàng loạt từ 8 cảng của Liên Xô. Những người người lính đã phải qua nhiều tuần ngụ dưới boong tàu để không bị các phi cơ giám sát của Mỹ phát hiện. Con tàu trước tiên cập bến Cuba là vào ngày 10/7/1962.
Hành trình dài
Con tàu ngụy trang của Liên Xô mang hoả tiễn đến Cuba.
Ngay bản thân những người lính cũng không biết họ đang đi đâu và đến thuyền trưởng của họ cùng chỉ biết được điểm đến thực sự sau một tuần lên đường. Chỉ huy con tàu sẽ nhận được ba bì thư niêm phong sẽ hướng dẫn các tuyến đường, mỗi lịch trình chỉ được mở từng bao thơ theo lớp lang nghiêm ngặt.
"đầu tiên, thuyền trưởng được lệnh chuyển hướng qua cảng Bosporus, sau đó lập hải trình tới Gibraltar và chỉ khi ra đến Đại Tây Dương, ông mới biết được điểm đến cuối cùng của mình là Cuba", Alexander Feklisov, một nhà nghiên cứu Liên Xô nói với RBTH.
Thiếu tá Nikolai Obidin nhớ lại trong cuốn hồi ký của mình: "Theo lệnh cấp trên, chúng tôi từ từ mở ra bao thơ bí hiểm. Ở đó, nó được viết: 'Đến Cuba, cảng Havana’. Thật là quá bất ngờ! Đó là lý do tại sao Raul Castro, Bộ trưởng Quốc phòng của họ đã đến Moscow trước đó.
Nhưng ngay sau khi chúng tôi vượt qua vùng Azores, tàu bay Mỹ bắt đầu bay qua đầu chúng tôi. Họ bay rất thấp, rõ ràng đã hiểu rằng có điều gì kỳ lạ đang diễn ra.
Sau đó, chúng tôi bắt đầu nhìn thấy tàu hải quân của họ. Tàu trước hết đến và sau đó hai tàu khác cũng chờ tới. Họ nhấp nháy đèn và hỏi qua radio: 'Hãy cho chúng tôi biết điểm đến của bạn và hàng hóa trên tàu là gì'. Chúng tôi giải đáp: 'Hàng hóa là đồ thương nghiệp, chúng tôi đến nơi mình cần phải đến'".
Do thuộc tính bí hiểm của nhiệm vụ, các quân nhân Xô Viết ra bộ là dân thường. Sau khi thực hành một số hình thức rà soát, các tàu bay trinh sát của Mỹ đã bị thuyết phục rằng đây chỉ là các tàu chở than và khách du lịch. Đã không có bất kỳ sơ hở nào trên các con tàu mang vũ khí hạt nhân và quân lính. Cứ thế, những hoả tiễn trước nhất đã đến Cuba vào đầu tháng 9.
Kế hoạch lộ
phi cơ lạ P2V Neptune của Mỹ bay trên một tàu chở hàng của Liên Xô trong cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba.
Bằng nhiều cách ngẫu nhiên, vận may luôn mỉm cười với Liên Xô. Vào ngày 9/9, người thi bằng tài xế máythi bằng lái xe a1thi bằng lái a1thi bằng A1 Trung Quốc bắn hạ một tàu bay trinh sát viên của Mỹ trong không phận nước này, kéo sự chú ý của Washington về châu Á. Phải đến ngày 14/10, máy bay thám thính U2 quay trở lại Cuba mới phát hiện ra các hoả tiễn của Liên Xô.
"Những bức ảnh chụp bởi tàu bay trinh sát đã gây sốc cho các tướng lĩnh Mỹ. Vào ngày 16/10, Tổng thống Kennedy đã biết được vị trí các bệ phóng hoả tiễn được lắp đặt. Cuộc khủng hoảng hoả tiễn Cuba chính thức bắt đầu vào ngày 16/10", theo nhà nghiên cứu Feklisov.
Vào ngày 20/10, Mỹ ra quyết định phong tỏa vớ Cuba và triển khai hải quân ra trận chỉ vài ngày sau đó. Ngày 25/10, Mỹ ban bố chứng cứ về việc Liên Xô triển khai tên lửa tại Cuba trong một phiên họp của liên hiệp Quốc.
Liên Xô sau đó ra lệnh cho tất các tàu ở Đại Tây Dương trở về nhà. Các tên lửa R-14 của Liên Xô đặt ở Cuba thời đó được cho là có thể phá hủy mọi đích trên bờ cõi nước Mỹ ngoại trừ các bang vùng Tây Bắc.
Khi bắt đầu cuộc khủng hoảng, có 36 tên lửa hạt nhân của Liên Xô được triển khai tại Cuba.
Các cuộc đàm phán bí ẩn giữa Mỹ và Liên Xô bắt đầu vào ngày 26/10, và một thỏa hiệp đã đạt được: Washington hứa sẽ loại bỏ hoả tiễn ra khỏi Thổ Nhĩ Kỳ và Moscow hứa rút hoả tiễn khỏi bờ cõi Cuba.
Với việc mối đe dọa tên lửa rút khỏi Thổ Nhĩ Kỳ, Liên Xô coi Chiến dịch Anadyr đã thành công một cách vượt ngoài đợi mong. Vào năm 1963, hàng trăm sĩ quan Liên Xô được trao thưởng vì chiến công này.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét